Terry Wilson, in zijn 'Secret History of Crop Circles', vermeldt het
geval van een graancirkel in 1590, nabij Assen. Vóór Wilson deden Jenny
Randles en Peter Hough dit in hun 'Encyclopedia of the
Unexplained'. De vermedling is eveneens overal op internet te vinden.
Bijvoorbeeld hier: Assen, Drenthe, 1590, Nederland:
www.dcca.nl/1590/ Hiermee zou het gaan om het tot nu
toe oudste verslag van een graancirkel, en nog wel in Nederland. Helaas
is dit niet het geval; er was geen graancirkel in Assen in Nederland in
1590. Waar ging het mis met de elkaar veelvuldig citerende auteurs?
Van Assen naar Alsace
Wilson lijkt voor zijn bewering als bron een ongespecificeerd artikel in
'Journal of Meteorology', 1696 (Source TW: Plot, 1696; Journal of
Meteorology) te citeren. Ofschoon het hier een oude bron betreft, is dit
niet de originele bron. Daarvoor moeten we teruggaan naar een boek dat
een eeuw eerder gepubliceerd werd voor Wilson's geraadpleegde bron: het
uit 1595 stammende 'Daemonolatreia' van Nicolas Remy's (ook wel
geschreven als Nicolaus Remigius). Remy verwijst naar een lokatie tussen
de steden Guermingen en Assenoncour, deze laatste stad is gelegen in de
Alsace in Frankrijk. Assenoncour was dus niet de stad Assen in Drenthe,
Nederland. Bovendien heeft er nooit een Robert Plot bestaan. Wie wel
bestond was de Engelse naturalist en de eerste professor in chemie aan
Oxford University, Dr. Robert Plott. Hij poneerde de theorie dat de
oorzaak van fairy rings inslagen van cirkelvormige donderslagen waren in
zijn 'The Natural History of Staffordshire', gepubliceerd in 1686
(herdrukt in 1973). Robert Plott overleed in het jaar van de zogenaamde
Wilson referentie, in 1696 dus (zie: http://www.oum.ox.ac.uk/geocolls/plot/plotbio.htm of http://es.rice.edu/ES/humsoc/Galileo/Catalog/Files/plot.html).
Hoefafdrukken in het veld
Wat valt er dan te vertellen over het zogenaamde graancirkel incident
uit 1590, volgens de originele bron? Volgens Remy zag ooggetuige
Nicolette Lang-Bernhard op 25 juli 1590, laat in de middag een groep
mannen en vrouwen dansen - het waren natuurlijk heksen - "...the final
and incontrovertible proof of the truth of the occurence was the fact
that the place where this dancing had been enacted was found... trodden
into a ring such as it is found in a circus where horses run round in a
circle, and among the other tracks were the recent marks of the hoofs of
goats and oxen...' (Mijn bron, Nicolas Remy, 'Demonolatry, edited with
introduction and notes by Montague Summers', Rodker, 1930, facsimilé
reprint by Frederick Muller, 1970, pagina's 50-51). Zodoende kunnen we
concluderen dat een verslag van kringvormige indrukken die gemaakt
werden door de hoeven van dieren, meer dan 400 jaar later
getransformeerd is in 'het eerste verslag van een graancirkel' en
bovendien ook nog eens verplaatst is van de Alsace naar de noordelijke
provincies van Nederland. Wat kunnen we verder vertellen over Robert
Plott? John Aubrey, wiens 'Natural History of Wiltshire' beïnvloed was
door Plott (Aubrey ontmoette hem in 1675, zie: http://www.ibiblio.org/pub/docs/books/gutenberg/etext04/nhwil10.txt) ,
maakt deze interessante observatie: "...As to the green circles on the
downes, vulgarly called faiery circles (dances), I presume they are
generated from the breathing out of a fertile subterraneous vapour.
...If you digge under the turfe of this circle, you will find at the
rootes of the grasse a hoare or mouldinesse. But as there are fertile
steames, so contrary wise there are noxious ones, which proceed from
some mineralls, iron, &c.; which also as the others, cæteris paribus,
appear in a circular forme."
Zie: http://www.ibiblio.org/pub/docs/books/gutenberg/etext04/nhwil10.txt
Spraakverwarring
Hoe en waar onstond de verwarring? Robert Plott's en John Aubrey's
overdenkingen vonden hun weg in een aantal 20ste eeuwse periodieken
(Journal of Meteorology) en werden getransformeerd tot een meer
fantastisch bericht: R.M. Skinner, "A Seventeenth-Century Report of an
Encounter with an Ionized Vortex?" Journal of Meteorology, November
1990, p. 346. (Hier wordt bijvoorbeeld een verslag herhaald, gevonden in
John Aubrey's 'Natural History of Wiltshire' over een ontmoeting van een
leraar met 'kleine lieden' dansend in een veld, hoewel in Aubrey's
verslag geen vermelding volgt van een cirkelvormige afdruk na afloop.
Het geluid dat de 'kleine lieden' maken, wordt door Skinner gezien als
mogelijk bewijs voor de "ionized vortexes" theorie).
- David J. Reynolds, "Possibility of a Crop Circle from 1590." Journal
of Meteorology, November 1990, pp. 347-352. Hier wordt Robert Plott's
'The Natural History of Staffordshire' geciteerd, terwijl Reynolds
alleen maar zorgvuldig de oorspronkelijke tekst had hoeven lezen waarin
Plott duidelijk de afdrukken van de hoeven van dieren vermeldt. Reynolds
had erna Remy kunnen consulteren, waar ook de vermelding van de
hoefafdrukken staat.
Conclusie:
We kunnen dus het volgende concluderen:
Na raadpleging van de originele bronnen is duidelijk dat er geen crop circle of een soortgelijk fenomeen was in of in de buurt van Assen in 1590.
Plot heeft nooit bestaan, wel een Plott.
- Het is twijfelachtig dat de 'Journal of Meteorology', 1696, een geldige bron is (zie notitie hier beneden).
De ongeciteerde - maar bedoelde- bron is Robert Plott, 1686.
Robert Plott is niet de primaire bron.
Plott refereert aan het 1590 incident zoals opgetekend door Remy, maar gebruikt het als een voorbeeld voor een elfencirkel. Plott zoekt verder een natuurlijke verklaring voor het fenomeen. Duidelijk is dat de fairy circles een relatief schaars fenomeen zijn, Plott citeert immers een incident van een eeuw voor zijn tijd, en in een ander land bovendien.
Nicolas Remy's Daemonolatreia is de primaire bron van het 1590 incident, gebruikt door Plott.
Remy noemt de hoefafdrukken van dieren en ziet erin een bewijs voor de aanwezigheid van een verzameling heksen.
Het incident met de hoefafdrukken had plaats in de Alsace regio in Frankrijk.
Plott vermeldt overigens ook de afdrukken van de dieren.
